Wat ooit diende als een kerk in Zandvoort is nu het decor voor retraitesessies waarin geestverruimende truffels de hoofdrol spelen. Eén van de vaste begeleiders van deze sessies is Daan Keiman. Hij studeerde Spiritual Care aan de Vrije Universiteit en is nu hoofd van het gezondheidsteam van Synthesis Retreat. 

We spreken af met Daan (31) in de Amsterdamse smartshop Kokopelli, waar hij ooit werkte. Tegenover ons liggen twee Britse jongens onder een dekentje te giechelen. “Zij zitten absoluut op een andere frequentie”, zegt Daan glimlachend.

Wat voor publiek komt er op de truffelsessies af?

„Het zijn veelal hoogopgeleide mensen van boven de veertig en vijftig die op zoek zijn naar antwoorden die zij in het dagelijkse leven niet kunnen vinden. Zo zien we priesters die hun religieuze leven willen verdiepen, maar ook boeddhisten die in meditatie geen doorbraak hebben gehad. Iedereen is welkom. Al vereisen we wel dat deelnemers geen psychische of fysieke problemen hebben." 

Wat zijn de beweegredenen van deelnemers?

„Die lopen erg uiteen. Soms worstelen mensen met het verlies van een partner of een relatiebreuk of zijn ze herstellende van een burn-out. Een andere groep komt met vragen over zingeving of spiritualiteit of zijn op zoek naar persoonlijke ontwikkeling of een mystieke ervaring. We hebben ook twee vrouwen gehad die hun kind hebben verloren." 

„Tijdens zo’n sessie komen er weleens trauma’s van vroeger naar boven."

Wat zijn de ervaringen?

„Alle mensen gaan weg met een openheid in hun gezicht. Ze hebben contact kunnen maken met diepere lagen van zichzelf. Met emoties waarvan ze niet wisten dat die bestonden. Soms kunnen inzichten tot radicale veranderingen in denkwijze leiden. Wel ben ik voor een evenwichtig beeld. Tijdens zo’n sessie komen er weleens trauma’s van vroeger naar boven. Zo dacht iemand een verkrachting allang verwerkt te hebben, maar dat bleek toch niet het geval. Dat kan best heftig zijn." 

Brengen psychedelica je inzichten die je niet op een andere manier kunt verkrijgen?

„Ik geloof zeker dat het ook op andere manieren kan. Als jij een halfjaar in het klooster gaat zitten zou het me verbazen als je geen heftige ervaring krijgt. Het zou ook zomaar kunnen zijn dat je een helende of mystieke ervaring hebt als je in je eentje in de natuur bent. Maar ik vind de intensiteit van psychedelica niet te vergelijken met andere methodes en wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat. Bovendien blijkt uit onderzoek dat de blijvende effecten op je leven ook sterker zijn."

Hoe gaat zo’n sessie in z’n werk?

„De groep – die uit tien tot vijftien deelnemers bestaat – arriveert op vrijdag in een verbouwde kerk in Zandvoort. Op zaterdag liggen alle deelnemers op matrassen rond een altaar en drinken zij thee die getrokken is van truffels. Er staat sfeermuziek op en deelnemers dragen een slaapmasker. Daarna volgen de uren waarin deelnemers naar binnen keren met als doel een innerlijke reis te maken."

Kunnen psychedelica gevaarlijk zijn?

„Er zitten zeker risico’s aan verbonden. Als je niet weet wat je doet, kan het heel gevaarlijk zijn. Er zijn mensen die denken dat truffels alleen een leuke trip geven en dat je kleurtjes gaat zien. Je kunt een hele nare ervaring hebben waar je jaren voor nodig hebt om van bij te komen. Wij hebben wel mensen gehad die een moeilijke ervaring hadden, maar er zijn geen incidenten geweest." 

„Ik denk wel dat er een groot grijs gebied is tussen de diagnose depressie en je al jarenlang opgesloten voelen in je eigen leven en je daar depressief door voelen."

Hoe ziet die screening die moet aantonen of je een psychisch probleem hebt eruit?

„Aanvankelijk vullen mensen online een uitgebreide vragenlijst in waarna een telefonische intake volgt. Wij checken dat er geen mensen met een klinische diagnose binnenkomen, of mensen waarvan wij het idee hebben dat ze wel iets hebben maar geen diagnose hebben gehad. Al denk ik wel dat er een groot grijs gebied is tussen de diagnose depressie en je al jarenlang opgesloten voelen in je eigen leven en je daar depressief door voelen. Toch weigeren we in de praktijk een groot deel van de aanmeldingen." 

Waarom geven bezoekers er de voorkeur aan onder begeleiding truffels te nemen en niet thuis?

„Ik denk dat een gevoel van veiligheid het zwaarst meeweegt. Veel mensen vinden drugs nemen toch een beetje spannend. Dan kan het een prettig idee zijn dat de begeleiders weten waar je doorheen gaat en dat er hulpverleners zijn mocht het fout gaan. Ik denk dat het ook veel nuttiger kan zijn. Het verdiept de ervaring. We helpen je ook die ervaring mee naar huis te nemen en vervolgens in je leven te integreren."

„Ik heb in het verleden behoorlijk geworsteld met verslaving aan marihuana en sigaretten."

Hoe ben jij zelf met psychedelica in aanraking gekomen?

„Ik heb als adolescent veel geëxperimenteerd maar heb later gemerkt hoe helend psychedelica kunnen zijn. Ik heb in het verleden behoorlijk geworsteld met verslaving aan marihuana en sigaretten. Ook zat ik in de knoop met zingevingsvragen. Door een combinatie van psychedelische ervaringen, boeddhistische meditatie en therapie heb ik daar enorme veranderingen in doorgemaakt. Ik wil een genuanceerd pleidooi houden voor psychedelica: het is zeker niet voor iedereen, maar mij heeft het bijzonder goed geholpen."

Hoe komt jouw master Spiritual Care tijdens je werk van pas?

„Mijn master heeft me gereedschappen en vaardigheden aangeleerd om met zingevingsvragen aan de slag te gaan. Met name het boeddhistische aspect ervan heeft mij een benadering gegeven om mijn eigen contemplatieve oefening met de beroepspraktijk te verbinden. De capaciteit om bij lijden te blijven, dat van mijzelf en de ander, is een van de belangrijkste aspecten van mijn huidige werk. En de beoefening en cultivatie van compassie natuurlijk, zonder liefdevolle vriendelijkheid kan je dit werk niet doen."