Als directeur van de Facilitaire Campus Organisatie was Josja van der Veer de afgelopen elf jaar verantwoordelijk voor de ruimtelijke ordening van de VU. In het huidige jubileumjaar blikt ze terug op haar prestaties op het gebied van duurzaamheid, innovatie en ondernemerschap.
De VU-campus heeft een flinke metamorfose ondergaan. Op welke veranderingen bent u trots?
„De campus is de afgelopen jaren veel gastvrijer en levendiger geworden. Zo kun je nu met collega’s op een terras of in een café afspreken en met de debatruimte is er een plek gekomen voor mooie ontmoetingen. Voor de coronacrisis werden veel initiatieven georganiseerd waar mensen van verschillende achtergronden - de overheid, de Zuidas - op afkwamen. Denk aan het On the Roof filmfestival en het Grachtenfestival in de botanische tuin."
Wat is uw rol daarin?
„Mijn kracht zit in anderen ruimte en vertrouwen geven om ideeën mogelijk te maken. Vaak bestaan er al mooie initiatieven, maar blijven deze onopgemerkt. Door mensen met elkaar te verbinden, proberen we deze toch zichtbaar te maken."
Hoe zorgt u voor die verbinding tussen mensen?
„Het is belangrijk dat je goed bent aangesloten op de ambities van de universiteit zelf. De VU wil open en duurzaam zijn, maar ook midden in de maatschappij staan. Als je goed aansluit met een visie op gebiedsontwikkeling, dan krijg je vanzelfsprekend een draagvlak. Ik zeg altijd: ‘het gaat niet over stenen, maar over mensen.’"
Wat kunnen we verwachten van Sapiens, de samenwerking die tot stand kwam met Naturalis?
„Naturalis, een nationaal instituut dat zich inzet voor biodiversiteit, werkt nu samen met het Amsterdam Sustainability Institute en onderzoekers van onze bètafaculteit in een gebouw dat de Valley heet. In Sapiens zal ruimte zijn om activiteiten te organiseren, onderzoek te doen, en kennis uit te wisselen over biodiversiteit en duurzaamheid in bredere zin. Dat is wat we graag zien: dat er veel meer gebruik wordt gemaakt van gedeelde kennis om overheid, bedrijfsleven en wetenschap met elkaar te verbinden."
Welke initiatieven kunnen we nog meer verwachten op het gebied van duurzaamheid?
„Duurzaamheid is één van de speerpunten van de VU. Samen met het Green Team onder leiding van Ivar Maas creëerden we een plan dat initiatieven geeft voor het onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering op de campus. Je kunt hierbij denken aan groene daken en waterretentie. Dat betekent dat bij heftige buien water wordt opgeslagen in de plaats van wordt afgevoerd naar het riool. Het is een goed voorbeeld van dat de campus een soort living lab is, waar studenten en onderzoekers onderzoek kunnen doen naar bijvoorbeeld luchtkwaliteit."
Er zijn ook veel mooie initiatieven voor startende ondernemers.
„Wat mij telkens weer opviel was dat de VU-campus veel startende bedrijven had maar dat deze verborgen bleven. We hebben de handen ineengeslagen met Amsterdam Science Park van de UvA, de Amstel Campus van de HvA en Amsterdam UMC om de Amsterdam Venture Studios op te richten. Dat is een plek die innovatieve startups in contact brengt met ondernemers en een gemeenschap van gelijkgestemden. Inmiddels zitten daar zo’n dertig bedrijven."
„De bedrijven worden onder andere door IXA (Innovation Exchange Amsterdam) geholpen bij het maken van een bedrijfsplan, marketing en worden gekoppeld aan interessante partijen. Het concept moet zakelijk goed in elkaar zitten, maar we willen hierdoor ook initiatieven op de markt brengen waar de wereld gezonder, duurzamer of socialer van wordt."
Wat is de volgende stap in uw carrière?
„Ik word directeur ruimte en duurzaamheid bij de gemeente Amsterdam. Dat betekent dat ik een toekomstvisie ga helpen ontwikkelen voor de stad. Dat is echt geweldig. Dan moet je denken aan vragen als: waar gaan we grote woningbouwopgave realiseren? En hoe zorgen we dat die gebieden goed verbonden zijn met de stad? En dat allemaal op een duurzame manier natuurlijk. Ik kan niet wachten op deze nieuwe uitdaging, maar ik ga de VU uiteraard erg missen."
