Daar sta je dan. Bul op zak. Arbeidsmarkt, hier kom ik! En dan… Coach Hans Voorberg: ‘Altijd als je vraagt: waar ben je goed in?, blijft het stil.’ De workshop ‘profileren op de arbeidsmarkt’ mocht niet ontbreken op de carrièredag van bewegingswetenschappen.

‘Nou, een droombaan is geen kwestie van geluk, hoewel dat vaak gedacht wordt. Het is hard werken. Goed voorbereiden. Zodra de gelegenheid zich voordoet, moet je met beide handen aanpakken. En dat kan alleen maar als je goed bent voorbereid.’

Preparation meets opportunity, dus. Al staat onderaan de powerpoint plagerig toch: ‘En een heel klein beetje geluk’. Voorberg tovert een foto van een gemiddeld koffieschap in de supermarkt uit de beamer. Warm rood en blauw zijn de overheersende kleuren, maar waarom zou je nu wel of niet voor het huismerk kiezen of een van de vele andere merken?

Dát is profileren

‘Een werkgever krijgt op een vacature vaak meer dan honderd reacties. Die moet dus kiezen, en dat levert keuzestress op. Net als in de supermarkt kies je dan op dat, wat voor jou de beste signalen uitzendt. Het gaat erom dat jij dus signalen uitzendt waarop jij uit het schap gepakt wilt worden. Dát is profileren.’

Maar hoe gaat dat dan, dat profileren? Waaruit bestaat het harde werken? Volgens Voorberg – als bedrijfsjurist jarenlang verantwoordelijk voor de personeelsinstroom, doorstroom en uitstroom binnen zijn wereldwijd opererende juridische afdeling – gaat het erom erachter te komen welke signalen je dan zou moeten uitzenden. Dat is geen speurtocht naar de heilige graal, maar naar een antwoord op deze vragen:

> Wie ben ik?
> Wat kan ik?
> Wat wil ik?

‘Iedereen heeft, zoals ie hier zit, minstens één talent,’ stelt Voorberg. De zeven bewegingswetenschappers in wording die bij de workshop zijn aangeschoven schieten in de lach, al blijkt het toch niet zo’n open deur te zijn. ‘Je moet aan de slag met die talenten. Je moet erachter zien te komen hoe je ze kunt gebruiken voor de baan die je graag wilt.’

Vrienden weten het beter

De aardigheid van speuren naar je talenten, is dat je helemaal niet zelf onder de motorkap hoeft te kijken. Vrienden, familie, je partner… ze weten vaak beter waar je echt goed in bent dan jezelf. ‘Dus vraag het hen! Daar hoef je helemaal niet mee te wachten tot je echt sollicitatiebrieven gaat schrijven. Sterker nog: je moet er zo snel mogelijk mee beginnen, en je moet er iets over opschrijven.’

‘Dat gebeurt altijd. Als je vraagt wat er allemaal aan schort, kunnen ze hele lijsten opstellen’

Vijf minuten later zijn de studenten in groepjes met elkaar in gesprek om al doende te wroeten in wat voor henzelf de gewoonste zaak van de wereld is, maar voor anderen bijzonder. ‘Dat gebeurt altijd bij zo’n workshop,’ zegt Voorberg. ‘Als je aan mensen vraagt wat er allemaal aan schort, dan kunnen ze vaak hele lijsten over zichzelf opstellen. Maar als je vraagt: “Waar ben je goed in?”, dan blijft het stil. En toch is dat het belangrijkste. Dat vraagt een werkgever namelijk ook.’

Soms verbaast het

De talenten in de groep blijken erg gevarieerd. De een blijkt steevast situaties op doelgerichtheid te fileren, de ander kan goed de kalmte bewaren, weer een ander wil overal het naadje van de kous van weten en nog iemand anders is erg goed in het verzinnen van creatieve oplossingen. Soms verbaast het resultaat van het korte gesprekje de deelnemers. ‘Ik kijk inderdaad altijd naar wat ik niet kan en dan word ik er zenuwachtig van. Ik heb vandaag echt iets over mezelf geleerd.’

Voorberg is echter niet zomaar tevreden. ‘Om een blijvend effect te sorteren, moet je het opschrijven. Vastleggen. Anders verzandt het weer. Als je het vastlegt, dan bestaat het, en kun je vanavond, of morgen, er weer met iemand anders over praten.’

Do’s

• Wees authentiek. ‘Een verkooppraatje, daar prikken recruiters zo doorheen. Daar komt bij dat als je authentiek bent, je er met veel meer enthousiasme over kunt vertellen.’
• Vermeld nevenactiviteiten als ze iets vertellen over jou. ‘”Ik laat altijd de hond uit”, is geen goed idee. Maar als je in de redactie van de schoolkrant hebt gezeten, dan spring je eruit ten opzichte van iedereen die dat niet heeft gedaan.’
• Informeer jezelf. ‘Wil je chirurg worden, bel er dan eens een op en vraag of je een kop koffie mag komen drinken. Dan weet je meteen of je het goede beeld bij zo’n beroep hebt.’
• Investeer in contacten. ‘Het komt je niet aanwaaien. Tachtig procent van de vacatures wordt zonder advertentie vervuld. Dus maak contact met mensen die je kunnen helpen.’

Don’ts

• Staar je niet blind op goede schoolresultaten. ‘Ik heb mensen met cum laude afgewezen. Niet omdat ze niet goed zijn, maar ik had iemand nodig die met z’n voeten in de klei kon. Aanpakkers. Ik had het intellect toen niet nodig. En dat geldt voor meer functies. Het is veel belangrijker dat je goed past binnen een team.’
• Niks doen. ‘Als je pas begint met de voorbereiding als je studiefinanciering stopt, is het te laat.’

Wil je hulp bij het uitzoeken wie je bent, wat je kan en wat je wilt? Regelmatig organiseert Alumnirelaties het VU Coachcafé, met professionele coaches zoals Hans Voorberg. Lees elders in VU Magazine twee inspirerende impressies: Praten over je toekomst en dan dóén en Dromen, denken en doen bij het Coachcafé.

Ook nuttig, alsvast voor je volgende stap: Op sollicitatiegesprek. 10 tips.