Koos van der Steenhoven heeft een CV waar je u tegen zegt. Hij bekleedde onder meer verschillende functies in de Tweede Kamer, was directeur van het Havenbedrijf Rotterdam, en richtte het Huis voor Klokkenluiders op. Genoeg successen dus, maar veel liever vertelt hij over de mislukkingen.

Waarom wilt u het juist hebben over de bloopers?

"Ik kan wel een egocentrische verheerlijking vertellen, maar hoe interessant is dat? Als zaken niet gaan zoals gepland is het veel interessanter. Want wat leer je daarvan? Dat is discutabel, maar ik vind dat mensen van de mislukkingen juist het meest kunnen leren. Daarbij is het goed om van tevoren te weten dat het in een carrière niet altijd koek en ei is. Op verschillende posities moet je moeilijke afwegingen maken die niet altijd gaan zoals je wilt."

Om dan maar gelijk met de deur in huis te vallen: wat was uw meest gênante mislukking?

"Ik moest een groot congres toespreken over een onderwerp waar ik geen verstand van had. Ik was toen directeur van een consultancybedrijf en geen van mijn collega’s durfde het aan om voor die zaal, bestaande uit burgemeesters en wethouders, te presenteren. Helaas hadden we wel al toegezegd en dus moest ik er zelf aan geloven. Ik liep het podium op met een doos vol dia’s en een diaprojector. Ik was van plan om de gehele de presentatie voor te lezen, want ik had geen idee waar het over ging. Maar terwijl ik het trapje naar het podium opliep, liet ik die hele doos met dia’s uit mijn handen kletteren. Onder begeleiding van daverend applaus zat ik op mijn knieën op de grond die dia’s bij elkaar te vegen. De dia’s waren niet genummerd dus ik kreeg ze niet meer op volgorde."

"De dagvoorzitter zei: ‘Meneer van der Steenhoven, zullen we maar stoppen?'"

Dus u vertrok met de staart tussen de benen? 

"Nee, ik heb nog geprobeerd hortend en stotend wat dia’s te laten zien, maar het hele verband ertussen was weg. Na vijf minuten werd ik onderbroken door de dagvoorzitter die zei: ‘Meneer van der Steenhoven, zullen we maar stoppen? Dan moet u het volgend jaar nog maar eens proberen.’ Bijzonder gênant."

Welke les trok u daaruit?

"Niet praten over dingen waar je geen verstand van hebt of waar je geen zin in hebt. En als je toch gaat spreken op zo’n bijeenkomst moet je het tot in de puntjes voorbereiden. Het was al met al best een traumatische ervaring en ik ben daarna nog best een tijd nerveus geweest als ik moest presenteren."

Ik hoorde ook iets over een affaire waarin u met wat cijfertjes had geknoeid.

"Dat klopt inderdaad. Ik was net afgestudeerd en was politiek adviseur van een minister van Volksgezondheid. Eén van mijn eerste opdrachten was om het regeerakkoord nog eens na te lopen. Daarin stond dat er 1,5 procent groei in het budget zou zijn. Ik was er heilig van overtuigd dat die 1,5 procent een vergissing was, dus veranderde het in 1 procent. Het scheelde honderden miljoenen guldens.

"Hij schreeuwde: ‘Welke smurf heeft in vredesnaam de tekst aangepast?'"

Een halfuur later ontstond er rumoer op de gang. Staatssecretaris van der Reijden schreeuwde woedend over de gang: ‘Welke smurf heeft in vredesnaam de tekst aangepast? Hij moet direct worden ontslagen!’ Mijn leidinggevende kwam mijn kantoor binnen en vroeg of ik wist wie dat gedaan had. Ik antwoordde dat ik dat was en dat ik er van overtuigd was dat het klopte. Hij zei dat niemand dat ooit te weten zou komen en dat hij mij zou dekken." 

Wat leerde u van dit incident?

"Als leidinggevende moet je medewerkers beschermen. Fouten maken mag, mits het niet expres gebeurt én dat dezelfde fout niet nogmaals gemaakt wordt." 

'Over mijn studie heb ik bijna twaalf jaar gedaan. Ik vond andere dingen leuker.'

Inmiddels bent u met pensioen, maar aan stilzitten doet u geloof ik niet?

"Momenteel ben ik voorzitter van de Raad van Commissarissen van het Havenbedrijf Amsterdam en van de Coöperatie “Samenwerken in het Onderwijs”. Ik kijk daar of de directeuren de juiste dingen doen. Daarnaast ben ik onder meer voorzitter van de Raad van Toezicht van het Literatuur- en kinderboekenmuseum in Den Haag. Verschillende dingen tegelijkertijd doen vond ik tijdens mijn studie al leuk."

Vertel eens.

"Ik studeerde politicologie, maar daar heb ik bijna twaalf jaar over gedaan. Dat kwam doordat zoveel leuke dingen ondertussen heb gedaan. Ik was rector van wat nu weer het VU-corps heet, liep stage in Den Haag en heb voor de klas gestaan als docent maatschappijleer. Ook runde ik met vier vrienden een weekendcafé aan het Leidseplein. Ik deed die dingen omdat ik het leuk vond, maar ook omdat ik tijdens mijn studie in mijn eigen onderhoud moest voorzien. Dat is ook mijn tip aan jonge lezers: doe zoveel mogelijk naast je studie. Niet alleen leer je daarvan; ook ontwikkel je daarmee een netwerk. Dat komt later altijd van pas."