Stress op werk: het lijkt eerder regel dan uitzondering. Langdurige werkstress is echter niet zonder gevaren. Daarom geeft VU Magazine tijdens de Nationale Week van de Werkstress tips om jouw werkstress te verlagen. 

Werkstress is volgens Allard van der Beek, hoogleraar Epidemiologie van Arbeid en Gezondheid aan Amsterdam UMC, de laatste decennia flink gestegen. „We leven in een informatiemaatschappij die nooit stopt. Waar vroeger thuis écht thuis betekende, loggen we nu ’s avonds nog even in. We staan zelden echt ‘uit’.”

Dat werkstress slecht is voor de gezondheid ligt voor de hand, maar volgens Van der Beek wordt het gevaar onderschat. „Het begint met niet slapen, spanning, hoge bloeddruk. Als dat te lang doorgaat, ontstaat het risico op psychische problemen, zoals een burn-out, en dan ben je een stuk verder van huis.” In 2018 hadden maar liefst 1,3 miljoen werknemers last van burn-outklachten, melden TNO en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Yogaklasje

Bij het verminderen van werkstress wordt volgens Van der Beek vooral ingezet op werknemers, terwijl de bron van het probleem juist vaak bij de werkgevers zelf ligt. „Werkgevers willen wel interventies inzetten, maar weten niet wat en hoe dat dan moet. Vaak blijven zij hangen in een yogaklasje, een cursus timemanagement of een stoelmassage, terwijl de echte problemen met de organisatie van het werk te maken hebben. Daar worden nauwelijks dingen aangepakt. Denk aan het verlagen van de werkdruk en bepaalde (ICT-)processen die beter geregeld kunnen worden.”

Een hoge werkdruk hoeft niet altijd veel werkstress te betekenen. „Zo lang er naast de werkdruk sprake is van energiebronnen zoals fijne collega’s, positieve feedback en autonomie op werk hoeft het geen problemen te geven. Maar als werkdruk gepaard gaat met conflicten, geen sociale steun van collega’s en leidinggevenden, weinig regelmogelijkheden en geen beloning ontstaat er ellende”, aldus Van der Beek.

Van der Beek geeft enkele tips over hoe je als werknemer je werkstress kunt verlagen:

Verhoog je autonomie

Als je het gevoel hebt de baas te zijn over hoe jij je werkleven indeelt, draagt dat bij aan je welbevinden op werk. Natuurlijk moet het binnen de kaders van je werkgever passen, maar wees niet bang om je regelmogelijkheden te gebruiken. Als het niet uit maakt of je ‘s ochtends om 9 uur of om 11 uur begint, doe dan vooral wat bij je past. En als je de hele avond hebt doorgewerkt, kom dan pas om 11 uur.

Verwaarloos je telefoon

Eén van de grootste stressoren zijn telefoons. Lig je net even languit op de bank te filosoferen over het leven, komt er ‘ping’ een berichtje binnen en ben je met je gedachtes weer bij iets totaal anders. Het lijkt onschuldig om dat ene berichtje te bekijken, maar altijd maar aan staan is slecht voor je brein. Meer rust? Het helpt al om alle notificaties uit te zetten. En probeer je telefoon ’s avonds op vliegtuigmodus te zetten en leg ‘m tijdens het slapen in een andere kamer. 

Mail met mate

Hoe vaak check jij je mail tijdens het werk? Waarschijnlijk een stuk meer dan je denkt. Elke keer dwalen je gedachtes af en is je concentratie weg. Spreek met jezelf tijden af waarop jij je mail checkt. En vermijd ’s avonds voor het slapen toch nog even te kijken. Er zijn bedrijven waarin onderling afgesproken is dat er tussen zeven uur s’ avonds en zeven uur ’s ochtends geen mails worden verstuurd. Een andere oplossing is het verwijderen van je werkmail van je privételefoon, zodat je mails alleen nog ziet als je bewust op je computer je mail opent. 

Pauzeer regelmatig

Bij het koffiezetapparaat even je telefoon checken, lunch eten achter de computer om de eerstvolgende meeting voor te bereiden. We zijn geneigd om pauzes te zien als onproductieve tijd, die we zo nuttig mogelijk moeten vullen. Deze rustmomenten zijn juist heel belangrijk. Het geeft onze hersenen de kans om even te ontspannen met daarna een verhoogde concentratie en productiviteit als gevolg. 

Zeg vaker nee

Kom je om in het werk, maar vraagt die ene verre collega om hulp? Zeg nee en blijf de baas over je eigen agenda. Het klinkt zo makkelijk, maar het is het verre van. Vaak zijn we bang niet meer aardig gevonden te worden en zeggen we toch maar 'ja’. Natuurlijk hoef je geen negatief persoon te worden, maar altijd maar ‘ja’ is wat anders. Wees ook niet bang iets af te zeggen als het je toch te veel wordt. 

Wil je meer horen? Op woensdag 13 november van 12:30 tot 13:30 uur geeft Allard van der Beek een aansluitende lezing. De lezing is inclusief lunch. Registreer je hier.