Arne Popma, VU-alumnus en kinder- en jeugdpsychiater (UMC), stond mede aan de wieg van stichting @ease. „Het is zo zonde dat jongeren schade oplopen door vertraging in het vinden van hulp.”
Hoe vormt @ease een toevoeging aan het bestaande landschap in de psychische zorg?
„We weten dat 75% van alle psychische klachten begint voordat iemand 25 jaar wordt. Vaak duurt het vervolgens zo’n vijf tot zeven jaar tot ze daadwerkelijk bij een hulpverlener zitten. Dat komt door schaamte, het stigma dat op psychische problemen rust, onwetendheid, de weg niet weten of ellenlange wachtlijsten."
„Met een groep kinder- en jeugdpsychiaters en psychologen hebben we onderzocht wat jongeren zouden willen als ze in de knel zouden zitten. Daar kwam uit: een plek waar je gewoon naar binnen kan lopen en met een vrijwilliger kan spreken – anoniem en gratis. Inmiddels openen we op de VU de vierde locatie volgens dit principe."
„We zijn online en telefonisch bereikbaar en in de locaties zitten vrijwilligers klaar die ondersteund worden door een professionele hulpverlener. Als er meer nodig is dan een gesprek kan dat. Sinds corona zien we veel meer toeloop, vooral van ernstige problemen zoals suïcidaliteit of onveiligheid thuis. Als er sprake is van ernstige problematiek, dan schakelen we over naar hoe we de veiligheid kunnen borgen de komende tijd."
Loopt zo iemand vervolgens alsnog tegen wachtlijsten aan?
„Dat hangt er vanaf. In Nederland hebben we gelukkig wel doorzetmogelijkheden wanneer er sprake is van acute problemen. Voor andere problematiek proberen wij te overbruggen tot diegene terecht kan bij de GGZ. Als iemand eenmaal bij ons over de drempel is, laten wij niet meer los. Het is niet ons doel om te behandelen, eerder om mee te denken wat zou kunnen helpen. Soms kun je toch al kleine dingen voor elkaar krijgen en daarmee zorgen voor een hoop opluchting en vertrouwen in het vinden van de juiste hulp."
De vestiging in Uilenstede wordt de tweede vestiging in Amsterdam. Waarom denkt u dat er een groeiende behoefte is?
„Toen ik zelf achttien was en op de VU studeerde, ging ik in het tweede jaar op kamers in Amsterdam. Ik herinner me het als een mooie tijd met allemaal leuke dingen, maar ik heb me ook vaak genoeg verloren gevoeld. Gelukkig had ik allemaal nieuwe vrienden gemaakt die mij konden ondersteunen. Zonder hen had ik die tijd als jongvolwassene heel anders beleefd."
Beeld: Jeroen Dietz
„Ik voel daarom echt mee met de studenten die nu in deze coronatijd hun leven moeten zien op te bouwen. Opgeteld bij dat je in een nieuwe omgeving vaak niet de weg weet naar psychische hulp, zorgt dat voor een grote toename aan psychische problematiek. We zien met name meer eenzaamheid, somberheid, suïcidale gedachten en eetproblematiek. De verwachting is dat we bij @ease de komende twee tot drie jaar ongeveer anderhalf keer zoveel jongeren en jongvolwassenen gaan zien die eigenlijk GGZ-hulp nodig hebben."
Wat kan er volgens u verbeterd worden aan de GGZ in Nederland?
„Wat wij moeten leren als behandelaars en wetenschappers is dat we niet alleen luisteren naar jongeren in het behandelcontact en vanuit daar meedenken in het herstel. Maar ook over hoe we de GGZ überhaupt hebben ingericht. We kunnen zoveel sneller, beter en echt toegespitst op de behoeftes van jongeren hulp vormgeven, zoals dat je bij @ease gewoon binnen kunt lopen."
„De GGZ zou net zo toegankelijk en uitnodigend moeten zijn als het boeken van een stedentripje of een taxirit in Amsterdam."
„De GGZ is nu voor een belangrijk deel ingericht op basis van een marktwerking van allerlei verschillend aanbod. Als jongere weet je überhaupt niet hoe je moet beginnen met zoeken naar hulp. Het is totaal versnipperd. Bovendien, als je je al slecht voelt, hoe vind je de energie om dat uit te zoeken? De GGZ zou net zo toegankelijk en uitnodigend moeten zijn als het boeken van een stedentripje of een taxirit in Amsterdam. Het is zonde dat jongeren schade oplopen door de vertraging in het vinden van hulp."
Hoe merkt u dat het werkt?
„Een aantal mensen dat ooit binnengelopen is bij @ease is na afloop zelf vrijwilliger geworden. Daar hebben we er niet één van, maar heel veel. Dat is voor mij het ultieme bewijs dat we iets goeds aan het doen zijn. Het kan ook een groot effect hebben op de volgende jongere die binnenloopt en hoort dat de vrijwilliger waarmee hij spreekt ook ooit zomaar binnengewandeld is. Hoe hoopgevend is dat?"
In het kader van het Kuyperjaar wordt de nieuwe locatie op 9 juni geopend. Studenten die niet lekker in hun vel zitten kunnen vanaf 10 juni elke donderdagmiddag terecht bij VU@ease. In deze inloophuiskamer bieden medestudenten een luisterend oor. Zij zijn hiervoor opgeleid door @ease. Is er meer begeleiding nodig, dan kan er vanuit @ease gemakkelijk professionele hulp geboden worden.
Denk jij aan zelfdoding? Of ken jij iemand die aan zelfdoding denkt? Neem dan contact op met 113 online of bel 0900-0113.