Ze wilde de harten van kinderen raken, daarom ging Silvia Tisanovic pedagogiek studeren. Ze voltooide de studie in 2002, maar kreeg vlak daarna een psychose. Ze hoopt nu op een baan in de GGZ als ervaringsdeskundige.

Je werkt nu als postbezorger, hoe is dat? “Het bevalt me steeds meer. Na mijn kantoor werk was het wel wennen om buiten te werken en fysieker werk te doen. Ik heb er gemengde gevoelens bij: op goeie dagen vind ik het leuk, op slechte dagen bedenk ik dat ik eigenlijk iets anders wil doen.”

Waarom ben je pedagogiek gaan studeren? “Ik wou de harten van kinderen raken. Ik heb in mijn jeugd een goede ervaring gehad met een pedagoog, daar komt dat vandaan. Tijdens de studie raakte ik geïnteresseerd in curriculumconstructie: onderwijsmateriaal ontwikkelen voor middelbare scholen. Daar wilde ik graag mee verder, maar zo ver is het niet gekomen.”

Wat gebeurde er met je? “Een half jaar na mijn afstuderen – ik had alleen nog maar een paar keer gesolliciteerd en was wegens gebrek aan ervaring afgewezen – raakte ik in een psychose. Ik heb waarschijnlijk genetische aanleg en in combinatie met stress gaat het mis. Het kwam als een donderslag bij heldere hemel. Al waren er achteraf gezien wel voortekenen. Ik werd steeds meer paranoïde. Toen het knapte, was ik in de kelder van de VU bij het winkeltje Papier & zo dat er toen nog was. Ik ben zelf thuis gekomen. Ik stond zó buiten de werkelijkheid, ik hoorde stemmen, wat constant bang. Mijn familie kon dat niet allemaal opvangen, ik ben twee keer een week opgenomen geweest in de Valeriuskliniek.

‘Toen het knapte, was ik in de kelder van de VU bij het winkeltje Papier & zo’

“Als je gekalmeerd bent, mag je naar huis. Maar dan begint de weg naar herstel, die is moeilijk. Ik zat vier jaar thuis in de ziektewet, met af en toe een bijbaantje bij Albert Heijn. Ik voelde me leeg, eenzaam en achtergesteld. Ik kon weinig prikkels verdragen. Ik wou werken en geld verdienen, maar net als een baby eerst moet leren kruipen en dan pas lopen, moest ik het ook helemaal vanaf het begin opbouwen. Veel vrienden haakten af. Mijn familie hielp me wel, mijn moeder werd ook lid van de Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen.”

Je schreef ons dat je wel bent hersteld, maar kwetsbaar blijft. Wat betekent dat? “Ik kan nog steeds niet wat mijn leeftijdgenoten wel kunnen. Taken mogen niet te zwaar zijn, de sfeer tussen de collega’s moet goed zijn. Eind 2015 heb ik een ‘episode’ gehad: een fragiele periode, maar het werd gelukkig geen psychose.

“Na vier jaar thuis zitten heb ik twee jaar begeleid gewoond, in een groepje waarin iedereen zo zijn bagage had. Ik kon niet goed opschieten met de anderen, ik leefde in één kamertje en kon niet veel weg. De angst ging wel over, na die twee jaar kon ik weer op mezelf wonen.”

Hoe is het je gelukt om überhaupt te gaan werken? “Ik ben in 2009 aan de slag gegaan in het naaiatelier van Pantar, een sociale werkvoorziening. Het stond wel in mijn dossier, maar niemand van mijn collega’s wist dat ik was afgestudeerd. Ik knipte draadjes en streek naadjes. Ik vond het wel pijnlijk. Na vier jaar vroeg ik een administratieve functie en die kreeg ik. Op de afdeling Goed gemaakt, waar houten meubels worden gemaakt, mocht ik de presentie bijhouden, de telefoon aannemen en brieven schrijven. Ook deed ik een cursus bij GGZinGeest om als ervaringsdeskundige in de ggz te kunnen werken.

“Maar toen kwam die episode waarin het weer minder goed met me ging. Toen heeft Pantar me bij PostNL gedetacheerd. Ik probeer nu werk te krijgen als ervaringsdeskundige, maar tot nu toe lukt dat nog niet. Met verdere scholing wil ik dat toch blijven proberen.”

‘Ik heb een paar mensen die ik van mijn studie ken, opgezocht op LinkedIn’

Hoe ga je op met jouw situatie? “Soms heb ik wel negatieve gevoelens, dan denk ik: het lijkt alsof alles mij tegenzit. Ik heb een paar mensen die ik van mijn studie ken, opgezocht op LinkedIn. Zij zijn wel bezig in de pedagogiek. Daar had ik ook kunnen staan, denk ik dan. Die succesverhalen doen wel pijn.”

Heb je wel een leuke studietijd gehad? “Nee, misschien waren dat ook voortekenen van mijn psychose. Ze zeggen dat je studietijd de leukste tijd uit je leven is, maar ik hield me afzijdig. Is zat toen al niet goed in mijn vel. Ik voelde me buitengesloten. Wel heb ik goede herinneringen aan docenten: Monique Volman, Wim Wardekker en Bert van Oers gaven heel interessant en prikkelend les.”

Heb je ondanks alles wel het gevoel dat je iets hebt aan je opleiding? “Nee, niet echt. Ik heb wel interessante dingen geleerd, maar misschien was het beter voor me geweest als ik hbo had gedaan. Dan was ik niet zo gestrest geraakt.”

> Lees ook het NRC-interview met VU-alumna algemene letteren Mariëtte Baarda, wier leven getekend is door migraine.