Leidinggeven doen we allemaal, allereerst aan onszelf. In de cursus Persoonlijk leiderschap leren VU-alumni hoe ze zichzelf sturen in hun carrière. Docent is organisatieadviseur en VU-alumna Catherine van Nierop. In VU Magazine vertelt ze wat ze zelf leerde en deelt ze haar beste adviezen.

Heb je al een paar jaar werkervaring en twijfel je over een volgende stap? Of wil je beter leren omgaan met lastige werksituaties? Voor alumni met deze vragen organiseert de VU een vierdelige cursus Persoonlijk leiderschap.

Cursusleider Catherine van Nierop (1983), zelf alumna psychologie (BA) en Cultuur, Organisatie en Management (MA), is leiderschapsexpert. Sinds vijf jaar coacht ze werknemers in verschillende sectoren, de laatst tweeënhalf jaar bij organisatie- en adviesbureau Twynstra Gudde.

Wat is eigenlijk het verschil tussen leiding geven aan een ander en aan jezelf? Van Nierop ziet vooral overeenkomsten: ‘In beide gevallen is het belangrijkste dat je jezelf goed kent.’ Ze hoopt dat deelnemers van haar cursus door deze zelfkennis sterker en zelfverzekerder worden. ‘Persoonlijke groei is altijd spannend, want je confronteert jezelf met je twijfels en belemmeringen. Maar uit eigen ervaring kan ik vertellen dat het de moeite waard is.’

Wat anderen belangrijk vonden

Van Nierop vertelt: ‘Zelf was ik in mijn eerste werkjaren nog erg bezig met wat anderen belangrijk vonden, en liep ik over mijn eigen mening en gevoelens heen. Hierdoor raakte ik uiteindelijk opgebrand. Door cursussen te volgen en met een psycholoog te praten kreeg ik inzicht in dit patroon. Nu zeg ik meer wat ik vind en ben ik minder bezig aardig gevonden te worden. Dat voelt elke dag weer als een bevrijding. Het helpt me ook me in mijn werk: ik voel me krachtiger, waardoor ik anderen beter kan begeleiden.’

5 adviezen van leiderschapsexpert Catherine van Nierop

> Ga na wat jouw belangrijkste uitdaging is en waarom

Van Nierop laat cursisten altijd vooraf een persoonlijk leerdoel formuleren. Dat kun je ook thuis doen. Vraag je af waarin je beter wilt worden. Deze ‘uitdaging’ hangt vaak samen met waar je goed in bent. Ben je bijvoorbeeld heel loyaal? Misschien waai je dan ook wel te veel met winden mee, of zou je meer voor je eigen mening kunnen opkomen. Belangrijk is om duidelijk voor ogen te hebben waaróm je deze eigenschap wilt veranderen. Jezelf hier af en toe aan herinneren helpt je gemotiveerd te blijven.

> Deel je leerdoel met anderen

Besluit je aan je eigen groei te werken, praat hier dan over met mensen die je vertrouwt. Catherine: ‘Jezelf voornemen te veranderen is één ding. Het wordt pas echt spannend als je dit voornemen hardop uitspreekt. Dit maakt het concreter en geeft je ook de kans ervaringen uit te wisselen. In de groep zie ik dat cursisten hierdoor vaak nieuwe inzichten opdoen. Als je een situatie tussen jou en je collega’s beschrijft, is de kans groot dat anderen die gebeurtenis net even anders interpreteren dan jijzelf.’

> Doe de tafeloefening: denk terug aan hoe je opgroeide

De volgende stap is achterhalen welk gedrag jouw leerdoel in de weg staat. Dit gedrag is vaak gebaseerd op ingesleten overtuigingen. Om erachter te komen welke dat zijn en waar ze vandaan komen, gebruikt Van Nierop graag de tafeloefening. Hierbij visualiseer je je zo duidelijk mogelijk hoe jullie vroeger thuis aten. Was dit samen of apart? Zat iedereen aan tafel of op de bank voor de tv? Catherine: ‘Het gezin is de eerste organisatie waarin je opgroeit. Daardoor is de kans groot dat je de overtuigingen die je toen hebt meegekregen nog steeds bepalen hoe je jezelf ziet, en welke rol jij inneemt in organisaties. Ik hoor bijvoorbeeld regelmatig van cursisten dat hun vader heel dominant was en altijd bepaalde waar het gesprek over ging. Dit kan iemand de overtuiging meegeven dat zijn mening er niet toe doet, waardoor hij misschien te weinig voor zichzelf opkomt op de werkvloer.’

> Overwin je oude zelfbeeld

Nu je erachter bent welke overtuigingen je als kind over jezelf meekreeg, kun je die overtuigingen uitdagen. Van Nierop: ‘Schrijf alle belemmerende overtuigingen op en spreek ze een voor een tegen, net zolang tot je het van je oude zelfbeeld wint. Intussen stop je geen moment met schrijven, zodat je je ook niet kunt laten tegenhouden door twijfels of angsten. Weet je niet wat je moet schrijven? Dan schrijf je dat op.’

> Geef jezelf genoeg tijd

Het doel van de schrijfoefening is het doorbreken van je gebruikelijke gedachtenpatronen. Als je nu te weinig je mening geeft, verwacht dan niet van jezelf dat je volgende werkvergadering ineens het hoogste woord voert. Je eigen overtuigingen en gedrag veranderen kost tijd, zeker als ze al vanaf je kindertijd zijn ingesleten. Van Nierop: ‘Bij sommige mensen duurt het jaren voor het kwartje valt. En het proces van jezelf leren kennen gaat je hele leven door. Het belangrijkste is dat je na de oefeningen voelt dat je bent gegroeid.’

> De tip ‘Gun jezelf de tijd’ geldt ook voor de kortere termijn: lees hier Catherines blog over mentaal opruimen en waarom dat goed is voor je werkplezier.

Voor VU-alumni: vierdelige cursus Persoonlijk leiderschap

Catherine van Nierop verzorgt drie keer per jaar voor VU-alumni de cursus Persoonlijk leiderschap. Het zijn vier avonden voor het speciale tarief van € 340,-. De eerste serie startte 11 september en zit vol, in januari en april start de cursus opnieuw. Meer info en aanmelden op vu.nl/alumni.