1975: het jaar van de koppeling Apollo-Sojoez, de viering van het 700-jarig bestaan van Amsterdam, Twee vrouwen van Harry Mulisch en Thank God I am a country boy van John Denver. Zo´n 62 studenten schrijven zich in voor de studie Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Vrije Universiteit Amsterdam voor het studiejaar 1975/1976.
Alsof de tijd heeft stilgestaan
Maar liefst 48 jaar later, op vrijdagmiddag 6 oktober 2023, in een horecagelegenheid op steenworp afstand van Utrecht Centraal, stappen 34 alumni Nederlandse Taal- en Letterkunde uit een tijdcapsule. Velen hebben de opgeplakte naambordjes helemaal niet nodig. Ze herkennen elkaar vaak meteen: aan de stem. En als vanzelf pakken zij de draad van de gesprekken van toen spontaan weer op.
Sommigen van hen zijn jarenlang op dezelfde school docent Nederlands geweest, anderen gingen van school naar school. Eén alumna gaf les op maar liefst 38 scholen voordat ze met pensioen ging. Als docenten konden zij hun enthousiasme voor de taal uitdragen. Zoals iemand opmerkt: ‘Het werken in het onderwijs doe je vanuit roeping en liefde voor de leerlingen, niet zozeer om carrière te maken!’
Een dronk op bevlogen docenten
Toch werden niet alle studiegenoten uiteindelijk docent. Vooral ook omdat de werkgelegenheid voor pas afgestudeerden in de jaren tachtig niet geweldig was. Kleine tijdelijke (inval)baantjes zorgden ervoor dat velen wat anders gingen zoeken, ook uit financiële motieven. Zo kwamen ze terecht in de ICT-wereld, of werden zij theaterdirecteur, rozenkweker of accountant.
Het is een warm weerzien. Er wordt een groepsfoto gemaakt en er wordt een dronk uitgebracht op de bevlogen docenten van toen: Margaretha H. Schenkeveld, Roel Zemel, Jan Knol, Leen Strengholt, Willem Breekveldt, Fred de Bree, Dick van Halsema, Jan Noordegraaf en vele anderen. Ze komen allemaal langs in de gesprekken.
Herinneringen uit een gezamenlijk verleden
Geroemd wordt de persoonlijke band die deze docenten hadden met de studenten. Ze kenden jou als student in deze ‘grote schoolklas’ en je moest op gesprek komen als je niet op tijd je tentamens deed. Collegedictaten en de samenvattingen werden nog met de hand geschreven, en de cijfers voor je tentamens hingen in DIRK (De Informatie en Redactie Kamer), helemaal aan het eind van de grijze, slecht verlichte gang.
Er worden vele mooie herinneringen opgehaald uit het gezamenlijke verleden. ‘Ik ben nog met jou op vakantie geweest’, ‘Jij hebt mij nog geholpen met mijn verhuizing naar Uilenstede’, ‘Ik heb nog een boek van jou’... Zelfs het fenomeen ‘koffiepunt’ komt langs, want daar zaten ze vaak en veel, met op de tiende verdieping een prachtig uitzicht over de weilanden naar de stad. De hoogbouw op de Zuidas was toen nog niet gerealiseerd.
Dat ze met zijn allen aan de VU hebben gestudeerd, schept zeker een band. Sommigen komen er nog wel eens, voor een cursus, of ze zijn nu lid van de VUvereniging.
Op naar de vijftig
Na een diner, waarin onder andere wordt voorgelezen uit eigen gedichten en gesproken over literatuur, wordt het tijd om afscheid te nemen. Er staat al een afspraak voor over twee jaar, want dan is het 50 jaar geleden dat zij samen startten op de VU. Zoals ze zelf zeggen: ‘Oude wijn smaakt beter dan nieuwe en zo is het ook met oude vrienden en kennissen.’
