Foto: David Meulenbeld

‘Een grap zegt soms meer dan een lange analyse’

Marjolein de Jong19 March 2021

Cabaretier Teun van den Elzen (27) maakt onder de naam ‘Saaie Kutpolitiek’ satirische video’s over de Nederlandse politiek. Een studie politicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam vormt hiervoor het fundament. „Van mijn vader moet ik er altijd bij zeggen dat ik cum laude ben afgestudeerd.”

Hoe is het idee voor je YouTube-kanaal ontstaan? 

„Tijdens de eerste lockdown werden mijn shows afgelast en zat ik ineens thuis op de bank. Het enige wat ik kon, was schrijven, schrijven, schrijven. Dan heb ik straks in ieder geval veel nieuw materiaal, dacht ik. Alleen werden de teksten niet wat ik ervan hoopte. Tijdens de tweede lockdown zat ik enigszins gedesillusioneerd het nieuws te volgen. Toen de toeslagenaffaire voorbijkwam, begreep ik er niets van. En dat terwijl ik politicologie heb gestudeerd. Zo is Saaie Kutpolitiek ontstaan."

Wat streef je na met de video’s? 

„Saaie politieke onderwerpen worden niet behandeld in de media. Een belastingwet - waar de toeslagenaffaire uit is voortgekomen - komt niet in de krant. Dat is saai en niemand gaat dat lezen. Ik wil inhoudelijke onderwerpen interessant maken. Het liefst maak ik video’s over onderwerpen die écht heel saai zijn, maar die door de video’s toch leuk worden. Een voorbeeld is het vaccinatie-fiasco van Hugo de Jonge. Politiek verslaggevers moeten ervoor zorgen dat het niet alleen maar gaat over de waan van de dag. Ik probeer juist te kijken naar de grotere ontwikkelingen, zoals waarom links nu minder zetels heeft dan Rutte."

Was je altijd al van plan om cabaretier te worden? 

„Als kind zag ik de show Functioneel naakt van Theo Maassen en dat maakte veel indruk. Hoe hij grap na grap maakte en het publiek volledig op de hand had. Ik dacht, dat wil ik ook. Maar hoe wist ik niet zo goed. Een studie politicologie voelde logischer. Na mijn diploma heb ik nog even journalistieke functies overwogen. Vooral om mijn vriendin gerust te stellen dat ik wel echt geld zou verdienen en comedy vooral voor ernaast was. Nadat ik het Groninger Cabaret Festival won in 2019, kon ik er ineens toch wel van leven. Tot corona roet in het eten gooide." 

„Mijn video’s zijn eigenlijk gemonteerde mini-scripties, maar dan met jokes en plaatjes."

Wat pas je uit de studie politicologie aan de VU toe bij het maken van je video’s? 

„Ik had geen enkel tentamen en moest alleen maar essays schrijven. Zo leerde ik om een argument goed op te bouwen. Van begin tot eind moeten alle zinnen, woorden en alinea’s verband houden met wat eraan voorafgaat. Docenten hamerden erop dat je de lezer mee moet nemen. Niet omdat de lezer dom is, maar omdat het om moeilijke onderwerpen gaat. Dat probeer ik ook te doen. Mijn video’s zijn eigenlijk gemonteerde mini-scripties, maar dan met jokes en plaatjes."

Teun


„Het verschil tussen de essays en mijn online video’s is dat ik nu veel minder afstand heb tot de politieke gebeurtenissen die ik analyseer. Politicologen schrijven vaak analyses over tien jaar politiek. Alleen wat heb je daar als maatschappij concreet aan? Ik werk veel meer ad hoc. Ook vind ik dat een grap soms meer zegt dan een lange analyse. Zoals wanneer ik stel dat de Nederlandse zorg net als Messi is: de beste ter wereld maar op de korte termijn niet meer te betalen."

Ben je voor alle partijen even kritisch? 

„Dat is wel de bedoeling. Ik heb nog een aantal partijen op mijn lijstje staan die ik nog niet heb behandeld. D66 is er nog redelijk goed mee weg gekomen, dus na de verkiezingen moet ik dat nog even compenseren. Ook heb ik veel zin om alle nieuwkomers aan te pakken."

Onder één van je video’s reageerde iemand met: ‘Leuk filmpje, jammer van de naam’. Loop je daar vaker tegenaan? 

„Onlangs vroeg iemand venijnig of ik ook nog zonder het woord ‘kut’ zou kunnen. Ik moet inderdaad uitkijken dat ik niet die kutguy word. Die kritiek snap ik. Niet iedereen zal het woord 'kut' in zijn gedachtenvocabulaire hebben. Toch vat de naam wat ik doe wel. Veel mensen vinden het volgen van politiek saai en kut. Door dat op een satirische manier te erkennen hoop ik daar met humor een verandering in te brengen."

De video’s van Van den Elzen bekijken? Dat kan via Youtube en Instagram.